Samopomoc

W takich grupach spotykają się osoby, które mają podobny problem lub podobne sprawy, aby wzajemnie się wspierać. Do grup wsparcia należeć mogą także członkowie rodzin.

Samopomoc oznacza w tym przypadku zawsze „pomoc w samopomocy”. Często pomaga uczestnikom poprzez całkiem konkretne wskazówki dotyczące życia codziennego. Samopomoc oferuje także przestrzeń do wymiany doświadczeń z osobami, które mają podobne przeżycia lub znajdują się w podobnej sytuacji. Wiele osób pokrzywdzonych przemocą na tle seksualnym dowiaduje się tutaj, że nie są same ze swoimi przeżyciami i że są ludzie, którzy ich rozumieją. Wymiana doświadczeń pomaga im zobaczyć, jak inni radzą sobie ze swoją sytuacją. W grupach wsparcia niekoniecznie mówi się o samych traumatycznych doświadczeniach przemocy, ale raczej o jej konsekwencjach i obciążeniach. Czasami nawet obowiązuje zasada niemówienia konkretnie o doświadczeniach przemocy, ponieważ mogłoby to być obciążeniem dla pozostałych uczestników.

Grupy wsparcia oferują pomoc w samopomocy. Nie zastąpią jednak porady lub terapii. Jeżeli Ty lub ktoś w Twoim otoczeniu znajduje się w bardzo złej sytuacji i pilnie potrzebuje pomocy, przeczytaj informacje w rubryce „Pomoc w sytuacjach kryzysowych”.

Uczestnicy i uczestniczki grupy wsparcia spotykają się regularnie, a udział w spotkaniach jest dobrowolny i zwykle bezpłatny. Ewentualne koszty mogą wynikać z wynajmowania sali na spotkania grupy.

We wszystkich grupach obowiązuje jedna stała reguła: wszystko, o czym mówi się w grupie, to sprawy poufne, które nie wychodzą na zewnątrz. W grupie wsparcia można uczestniczyć niezależnie od terapii lub uzupełniająco do terapii; grupy mogą mieć różne formy. Dostępne są grupy z moderacją lub bez. Czasami moderatorem jest osoba pokrzywdzona, czasami specjalista lub specjalistka, który(-a) niekoniecznie sam(a) jest osobą pokrzywdzoną. Różne formy mogą mieć wpływ na dynamikę grupy. Z tego względu ważne jest wyjaśnienie podczas pierwszej rozmowy, jak działa grupa wsparcia i czy jej koncepcja odpowiada potrzebom uczestników.

Nie zawsze dostępna jest odpowiednia grupa dla danej osoby. Z tego względu niektóre osoby pokrzywdzone zakładają własną grupę wsparcia. To także dobra możliwość, aby zmienić coś dla siebie i innych. W NAKOS dowiesz się, jak założyć własną grupę wsparcia. Znajdziesz tam również inne pomocne informacje.

Specjalistyczna poradnia może pomóc w znalezieniu odpowiedniej grupy wsparcia z innymi osobami pokrzywdzonymi przemocą na tle seksualnym. Możesz jednak także zwrócić się do poradni ogólnej.

W rubryce „Znajdź pomoc" sprawdzisz, jakie grupy wsparcia są dostępne w Twojej okolicy. Informacji o możliwościach samopomocy możesz zasięgnąć także w tzw. punktach kontaktowych do spraw samopomocy, udostępniających kontakt do grup w Twojej okolicy. W czerwonej bazie danych NAKOS możesz wyszukać lokalne punkty kontaktowe. Czasami na miejscu nie ma grup zajmujących się konkretnie tematyką przemocy na tle seksualnym. W niektórych grupach omawiane są jednak tematy, które są także ważne dla wielu osób z doświadczeniami przemocy na tle seksualnym. Należą do nich na przykład grupy dla osób ze stresem pourazowym lub zaburzeniami potraumatycznymi. Z tego względu warto zapytać o tematykę danej grupy.

Samopomoc oferuje bezpieczne miejsce, w którym osoby pokrzywdzone z powodu przemocy na tle seksualnym mogą rozmawiać ze sobą i stwarzać nowe perspektywy dla siebie nawzajem. Max Ciolek opowiada w rozmowie z nami, co dla niego oznacza grupa wsparcia. 

Tak. Wielu osobom łatwiej jest na początku czytać lub pisać zamiast bezpośrednio rozmawiać z innymi ludźmi o swoich przeżyciach. Fora internetowe umożliwiające komunikację między osobami pokrzywdzonymi mogą pomóc w podjęciu tego kroku.

Są niezależne od czasu i miejsca, a więc „zawsze dostępne”. A do tego oferują możliwość przeczytania najpierw o doświadczeniach innych osób pokrzywdzonych, zanim ujawni się cokolwiek samemu. Na forach internetowych osoby pokrzywdzone wymieniają się informacjami o swojej sytuacji i swoich sprawach, tak jak w lokalnych grupach wsparcia. To Ty decydujesz, kiedy chcesz coś przeczytać lub napisać.

Na co zwracać uwagę przy korzystaniu z internetowych grup wsparcia?

Niektóre fora internetowe są całkowicie publiczne. Inne mają strefę publiczną i strefę prywatną dla zarejestrowanych użytkowników. Zazwyczaj są moderowane przez administratorów. W miarę możliwości warto najpierw zwrócić się do osoby do kontaktu ze strony forum. Zwykle taki kontakt znajduje się w publicznej części forum lub w notce redakcyjnej.

Oprócz tego sprawdź, czy strona internetowa zawiera informacje na temat ochrony danych i anonimowości, oraz zdecyduj, czy odpowiadają Twoim potrzebom. Niektóre osoby pokrzywdzone wymieniają się informacjami – publicznie lub w zamkniętych grupach – również w mediach społecznościowych. Warto mieć świadomość możliwości upublicznienia takich informacji. Kwestia ochrony danych jest różnie uregulowana w mediach społecznościowych. Najlepiej sprawdź wcześniej informacje na poszczególnych platformach.

Sprawdź na stronie internetowej NAKOS, na co zwracać uwagę w zakresie wsparcia online i ochrony danych.

Każdy człowiek jest inny i ma swoje indywidualne potrzeby. Dlatego również w grupach wsparcia nie ma „jednej właściwej drogi” – ani online, ani offline.

Do ochrony uczestników grupy lokalnej lub na forum internetowym potrzebne są wspólne ramy i jasno określone reguły, na których można polegać. Z tego względu ważne jest omówienie tej kwestii z innymi uczestnikami.

Zanim dołączysz do grupy lokalnej lub na forum internetowym, warto zadać sobie parę pytań: Czego oczekujesz? Czego potrzebujesz, aby czuć się dobrze? Często w grupach wsparcia organizowane jest pierwsze spotkanie zapoznawcze w celu omówienia oczekiwań i potrzeb. Na forach internetowych również często wyznaczana jest osoba do kontaktu, z którą można wcześniej ustalić te kwestie.

Możliwe pytania na spotkanie zapoznawcze

• Jaki temat ma grupa wsparcia lub forum?
• W przypadku grup wsparcia: Jak często spotyka się grupa i gdzie? Czy dobrze się tam czujesz?
• Czy grupa jest moderowana? Jeżeli tak – przez kogo?
• Kto może należeć do grupy?
• Jakie zasady poufności obowiązują w grupie?
• Jakie zasady etykiety obowiązują w grupie?
• Czy mówi się lub pisze o traumatycznych przeżyciach jako takich?
• Jakie zasady obowiązują, gdy ktoś ma kryzys?
• Co dzieje się, gdy ktoś poczuje się źle podczas spotkania grupy?
• Jak postępuje się w przypadku nierówności wewnątrz grupy i poza grupą?

Refleksja na temat własnych doświadczeń

Udało Ci się znaleźć grupę wsparcia lub forum internetowe i masz pierwszą rozmowę za sobą? Jakie to było uczucie? Czy komunikacja odbywała się na zasadzie równości? Jeżeli atmosfera Ci odpowiada, to dobry znak. Jeżeli nie – pamiętaj, że Twój udział jest dobrowolny i nie masz żadnych zobowiązań. Pytanie o zasady obowiązujące w grupie jest również jak najbardziej w porządku. Liczy się Twoje dobre samopoczucie oraz uzyskanie pomocy i wsparcia, które pomogą Ci w dalszej drodze.