Bazı mağdurlar bu şekilde tekrar eski benliğini buluyor

Avukat olarak cinselleştirilmiş şiddet mağdurlarını temsil ediyorsunuz. Görevleriniz tam olarak nedir bayan Ladenburger

IBen ilk etapta ceza davalarında çalışıyorum. Mağdurlar bir suç duyurusunda bulunmadan önce bana geldiğinde, onlara danışmanlık yapıyorum: Bir ceza davasında neler yaşayabilirler? Hangi destek olanakları söz konusu? Bir dava nasıl sonuçlanabilir? Sonuç itibariyle mağdurları, bir şikayette bulunup bulunmayacakları kararı konusunda destekliyorum. Bazıları danıştıktan sonra çeşitli sebeplerden dolayı bir ceza davası aleyhinde de karar alabiliyor. Bazı vakalarda devam eden tahkikat ve ceza davalarına dahil ediliyorum. Bu polisin yaptığı sorgulamalara katılmam, başka şahitler için talepte bulunmam veya dosya inceleme başvurusunda bulunmam anlamına gelebiliyor. Son adımda mağdurlara tabii ki mahkeme önünde eşlik ediyorum ve onları yan dava avukatı olarak temsil ediyorum. 

Siz neden "Kurban avukatı" tanımını kullanmıyorsunuz?

Cinselleştirilmiş şiddet mağdurlarını "Kurban" olarak tanımlamayı küçük düşürücü buluyorum. Fiil durumunda faille olan ilişkileri tabii ki kayıtsız şartsız kurban olmaları. Ancak fiilin ötesinde insanların bir çok farklı yüzü vardır. İnsanlar özü itibariyle kurban değildir, aksine sadece somut durumlarda kurban durumuna düşüyor. Kavram, mağdura bir çaresizlik damgası vuruyor. Bunun yanında gençlik dilinde çoğu kez hakaret olarak da kullanılıyor.

Bu sırada birçok mağdurda gözlemlediğim gelişmeler çok cesaret verici ve motive edici. Mağdurların süreçten ne kadar tutkulu ve "sıkı" bir şekilde geçtiklerine hayranlık duyuyorum. Bunlar kısmen uzun süreçte tekrar eski benliğinizi bulmanıza yardımcı olabilir.

Mağdurlar doğrudan poliste suç duyurusunda bulunmalı mı?  

Ceza davaları çok uzun sürebilir ve sıkıntı verici olabilir. Bu nedenle benim bakış açıma göre bu polise gitme adımını atma kararını vermeden önce, nelerle karşı karşıya kalacağını bilmek anlamlı olabilir. Mağdurlar çok iyi bilgi edinmeli ve bir ceza davasında başarı şansının ne olduğunu hukuk açısından da incelettirmelidir. Aksi taktirde birçok mağdur, ceza davası polisteki bir ifade sonrasında durdurulduğunda hayal kırıklığı yaşıyor.

Fiil yıllarca önce gerçekleşmişse bir şikayette bulunmak ne kadar mantıklı?  

Bu durumda suç zaman aşımına uğramış olabilir, böylece dava herhangi bir kontrol yapılmadan durdurulur. Cinsel suçlar yasasındaki zaman aşımı müddetleri oldukça karmaşıktır ve duruma özel olarak çok değişir. Yani her halükarda bir hukukçuya danışmak mantıklıdır. Ama fiil zaman aşımına uğramış olmasına rağmen müvekkilimle birlikte suç duyurusunda da bulunduk. Bazen mağdur için fiilin yine de savcılık dosyasında belgelenmiş olması önemli olabiliyor. Ayrıca uzun zaman geçtikten sonra zaman aşımına uğramamış fiillerde de kanıt durumu güç olabiliyor, örneğin hatıraların güvenilirliğinden şüpheye düşüldüğünde.

Bir ceza davasında mağdurlar neler yaşayabilir?  

Mağdurların fiili ayrıntılı bir şekilde anlatmak zorunda kalacakları birçok an söz konusu. Ceza davası önce polisteki tahkikat davası ile başlar. Ancak bundan sonra savcılık bir suçun unsurlarının gerçekleşip gerçekleşmediğine ve bir davanın söz konusu olup olmayacağına karar verir. Mağdurlar bunun için poliste çok ayrıntılı bir ifade vermek zorunda. Bu sırada fiiller çok ayrıntılı bir şekilde ve suç yeri, suç zamanı ve suç eylemi ile birlikte somut bir şekilde tasvir edilmelidir. Böylesi bir soruşturma çok derine iner ve insanı bir kez daha her şeyi hatırlamaya zorlar. Dava açıldığında bir mahkeme duruşması yapılır. Bunun için tüm şahitlerin yanı sıra çoğu kez mağdurlar da bir kez daha ayrıntılı bir ifade vermelidir. Ne kadar ayrıntılı olacağı, davalının nasıl davrandığına da bağlıdır. Eğer davalı itirafta bulunursa, bir ifade verilmesi veya bu kadar ayrıntılı bir ifade verilmesi gerekli olmayabilir. 

Bir mahkeme duruşmasının psişik yükü çok ağır olabilir. Bu adım mağdurlar için neden yine de önemli olabilir?

Bunun çok farklı gerekçeleri vardır. Müvekkillerimden bazıları çok açık bir şekilde davalının sorumlu tutulmasını ve mümkün olduğunca sert cezalandırılmasını istiyor. Ancak bir çoğu için failin ne ölçüde cezalandırıldığının bir önemi yoktur. Sadece gerçekleri söylemelerini ve kendi suçlarının olmadığını ortaya koymak isterler. Çoğu kez sosyal çevreye haklı olduğunu göstermek de önemlidir. Başka mağdurlar suçun dosyaya alınmış olmasını ve bu sayede yaşananları da sonlandırmayı isterler. Ancak faillerin başka suçlar işlemesini önlemek isteyen müvekkiller de vardır. Onlar için daha çok gelecekteki potansiyel kurbanların korunması önem taşır. Sıklıkla bu gerekçelerden çoğu aynı anda da söz konusu olabiliyor.  

Ebeveynler mağdur çocuklarını devam eden bir caza davasında en iyi nasıl destekleyebilir

Ebeveynlerin destek almasını çok önemli buluyorum. Çocuklarının istismara uğramış olduğunu öğrendiklerinde, yer yerinden oynuyor. Aynı anda hem çocuk için güçlü durmak, her şeyi organize etmek ve bu sırada kendi içinizde yaşadığınız şok, büyük bir meydan okuma oluşturuyor. Bu yüzden ebeveynlerin çocuktan bağımsız olarak desteğe ihtiyacı var. Ayrıca kendi çocuğunuz ve gerektiğinde kardeşleri için de uygun yardımın bulunması önemli. Bunun ne olduğu görecelidir. Örneğin bazı çocuklar fiil hakkında konuşmak istemez ve ebeveynler bunu kabullenmelidir. 

Hangi vakalarda bir psikososyal dava refakati anlamlı olabilir? Kim hak talep edebilir?

Psikososyal dava refakati mağduru, tahkikat davasından mahkeme duruşmasına kadar destekler. Burada söz konusu olan hukuki destek değil, aksine psikososyal destektir. Örneğin dava refakatçileri sorgulama sırasında hazır bulunabilirler, avukatlarla irtibat kurarlar veya mahkeme önünde bekleme sürelerini daha çekilir kılarlar. Her türlü soru ve korkularında mağdura destek olurlar ve hukuki temsili iyi bir şekilde tamamlarlar. Cinsel istismar davalarının mağdurları için psikososyal dava refakati ücretsizdir ve yetkili mahkemeden talep edilebilir. Doğrudan polis üzerinden de başvuru yapılabilir, polis bu talebi iletecektir.

İşiniz konusunda size cesaret veren bir şey var mı?

Davalarda müvekkillere çoğu kez uzun bir süre boyunca eşlik ediyorum. Bu sırada birçok mağdurda gözlemlediğim gelişmeler çok cesaret verici ve motive edici. Mağdurların süreçten ne kadar tutkulu ve "sıkı" bir şekilde geçtiklerine hayranlık duyuyorum. Bunlar kısmen uzun süreçte tekrar eski benliğinizi bulmanıza yardımcı olabilir. Birçok mağdur diğer insanlar için büyük bir sorumluluk duygusu da taşıyor. Böyle hallerde bir suç duyurusunda bulunmanın gerekçesi kendi huzurları değil, aksine başkaları için bir şeyleri değiştirmeyi isteme motivasyonu.

Hukuk konusunda fazlasını mı öğrenmek istiyorsunuz? Bilinmesi gerekenler başlığı altında faydalı bilgiler bulacaksınız.